Werk & Geld

Als je van school af komt en een baan zoekt, moet je je als werkzoekende inschrijven en gaan solliciteren. Je kunt zoeken op verschillende vacaturesites. Om een baan te zoeken en te vinden heb je bepaalde skills nodig, zoals solliciteren, jezelf presenteren en netwerken. ‘Netwerken’ betekent dat je de juiste mensen leert kennen die je kunnen helpen in je zoektocht naar een baan. Dat kunnen werkgevers zijn, maar het hoeft niet.

Een sollicitatie bestaat uit een sollicitatiebrief en een cv (‘curriculum vitae’). In de brief staat je motivatie om te solliciteren, in je cv een overzicht van je persoonlijke gegevens, opleiding en, als je die hebt, werkervaring. Als je graag bij een bepaald bedrijf wilt werken en er zijn geen vacatures, dan kun je een open sollicitatie sturen. Daarmee maak je bekend dat je graag bij dat bedrijf wilt werken.

• Informatie algemeen: Werk, FNVjong en Rijksoverheid.
• Informatie over werk en leeftijd
• Informatie over netwerken.
• Informatie over solliciteren, voorbeeld-cv’s en online sollicitatietrainingen: CNVjongeren en Werk

• Bij het JIP helpen wij jou met het vinden van een bijbaan of vakantiewerk. Kom gerust een keer langs met je CV. Je kan ook zelf aan de slag en op internet zoeken naar leuke banen.

  Een bijbaan en vakantiewerk kun je op verschillende manieren vinden

  • Informatie over bijbanen: NIBUD en FNVJONG
  • Online zoeken: ZOEKBIJBAAN en Bring At Work.

Wil je in het buitenland aan de slag? Dat kan.

• Informatie en advies over werken in het buitenland: Eures, GO-europe, Travelactive en Xtreme-gap.nl.
• Werken als au-pair: Als au-pair verblijf je zes tot twaalf maanden in een gastgezin in het buitenland om voor de kinderen te zorgen en licht huishoudelijk werk te doen, in ruil voor kost en inwoning
• Informatie over vrijwilligerswerk in het buitenland: Youth in action.

Ook als je nog minderjarig bent, kun je een eigen bedrijf starten.
Maak hiervoor eerst een afspraak met de Kamer van Koophandel (KvK). De KvK informeert je over de verschillende mogelijke bedrijfsvormen en over je rechten en plichten als (startende) ondernemer. De KvK organiseert ook speciale voorlichtingsavonden.
Als je nog minderjarig bent, moeten je ouders meetekenen of je moet ‘handlichting’ aanvragen bij de kantonrechter.

• Algemene informatie: KvK

Je kunt op verschillende manieren met geld omgaan en geld verdienen. Je begint met zakgeld, kleedgeld en klusjes doen of oppassen. Vanaf je 13e kun je een bijbaan nemen en vakantiewerk doen. Als je voltijd gaat studeren, krijg je meestal studiefinanciering. Naast je MBO studie mag je in 2017 maximaal € 14.215,75 bruto bijverdienen om voor studiefinanciering in aanmerking te komen. Als je op HBO of WO niveau studeert dan heb je een studielening en mag je zoveel mogelijk bijverdienen als je wilt.Je kunt ook een eigen bedrijf starten. Dit kun je al doen als je nog op school zit.Heb je vragen? Stel ze via mail, telefonisch, What’s App of kom langs bij het JIP!
Voor vragen als:

• • Kan ik hulp krijgen bij het aanvragen van mijn zorgtoeslag?
  • Kan ik hulp krijgen bij mijn belastingaangifte?
  • Hoe vraag ik mijn studiefinanciering aan?
  • Hoe kom ik rond met mijn inkomsten?
  • Kan ik hulp krijgen met het vinden van een (bij)baantje?
  • Ik heb schulden. Wat nu?

Alles wat je wilt weten over goed omgaan met geld vind je op de website van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD). Handig!
Gouden regel: geef niet meer geld uit dan je hebt. Daarmee voorkom je schulden. Lenen, gespreid betalen, ‘koop nu, betaal later’ betekenen allemaal hetzelfde als schulden maken. Hoe meer je let op je uitgavenpatroon, hoe handiger je wordt in besparen. Maak er een sport van en geniet van wat het je oplevert!

• Meer informatie op NIBUD
• TIPS (check de downloads)

Hoeveel zakgeld en kleedgeld je krijgt en vanaf welke leeftijd, is voor iedereen verschillend. Je kunt hierover afspraken maken met je ouder(-s).

• Informatie over zakgeld: NIBUD
• Informatie over kleedgeld: NIBUD
• Informatie over belgeld: NIBUD

Als je een voltijdse of duale opleiding volgt aan een erkende hogeschool, universiteit of beroepsopleidende leerweg (bol), heb je mogelijk recht op studiefinanciering van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).

Vanaf 1 september 2015 kregen studenten te maken met het nieuwe leenstelsel. Dit betekent dat als jij voor het eerst gaat studeren er andere regels gelden voor jou over het krijgen van studiefinanciering.

Als je voltijd middelbaar beroepsonderwijs of voltijd volwassenonderwijs volgt en op 1 augustus 18 jaar of ouder bent, moet je lesgeld betalen. In sommige gevallen kun je lesgeld terugvragen, lesgeldvergoeding vragen of een verzoek indienen om geen lesgeld te betalen.

Naast je studie mocht je in 2017 maximaal € 14.215,75 bruto verdienen om voor studiefinanciering in aanmerking te komen. Val je nog onder het oude stelsel van studiefinanciering dan geldt voor jou nog steeds een grens die bepaalt hoeveel jij mag bijverdienen.

Doe je een deeltijdstudie, dan heb je geen recht op studiefinanciering.

• • Informatie over studiefinanciering: DUO en Rijksoverheid
  • Informatie over combineren van studiefinanciering en inkomsten uit werk: FNVjong
  • Informatie over lesgeld en collegegeld: als MBO’er Lesgeld. Of als HBO’er en/of WO’er Collegegeld.
  • Informatie over het nieuwe en oude leenstelsel: Doe de test

De stagevergoeding is een bedrag dat je ontvangt van het bedrijf of de organisatie waar je stage loopt. Die zijn echter niet verplicht om een stagevergoeding te geven. Er zijn organisaties die alleen een reiskosten-, onkosten- of kilometervergoeding aan stagiaires betalen. Die tellen niet als loon. Je hoeft er dus geen belasting over te betalen. Ontvang je een stagevergoeding van minimaal het wettelijke minimumloon en draagt je werkgever premies af, dan zijn dat inkomsten waarover je loonbelasting en sociale premies moet betalen. Maar omdat je maar een gedeelte van het jaar stage loopt (d.w.z. stage- inkomsten hebt), kan het zijn dat je te veel belasting betaalt. Die teveel betaalde belasting kun je terugvragen bij de Belastingdienst via een T(j)-biljet.

De gemiddelde stagevergoeding voor een HBO’er bedraagt tussen de € 136,–en € 227,– bruto per maand. Deze bedragen gelden voor een stage in het tweede of derde jaar van de opleiding. Voor een afstudeerstage ligt het gemiddelde tussen de € 227,– en € 454,–per maand.

• • • Informatie over de stagevergoeding: Carrieretijger
    • Informatie over belasting betalen en belasting terugvragen : FNVjong

Je loon is afhankelijk van je leeftijd, het soort werk dat je doet en van waar je werkt. We hebben een paar belangrijke dingen over loon voor je op een rijtje gezet. Met vragen kun je altijd langskomen bij JIP.

• • • • Bruto en nettoloon: Als je werkt, krijg je elke maand een loonstrook van je werkgever: hierop staat wat je bruto verdient en wat je, na aftrek van bijvoorbeeld belasting, netto overhoudt. Het nettosalaris is het bedrag is dat je op je rekening krijgt.
      • Minimumloon: Vanaf je 15e heb je recht op het wettelijk minimumloon. Dat is het loon dat je minimaal moet krijgen. Minder mag niet, meer wel. Op FNVjong vind je het minimumloon dat geldt voor jouw leeftijd. Let op: dit zijn bruto bedragen!
      • Onderbetaling: Onderbetaling betekent dat je minder salaris krijgt dan het voor jou geldende minimumloon. Het komt vooral voor in de horeca en de detailhandel. Dus werk je in een winkel, restaurant of café, controleer dan of je genoeg salaris krijgt. Wat kan je doen als je onderbetaald wordt? Rijksoverheid

Afhankelijk van je situatie kun je recht hebben op een uitkering. Bijvoorbeeld een bijstandsuitkering, WW of een WAJONG-uitkering.

Een bijstandsuitkering is bedoeld voor mensen boven de 18 die te weinig verdienen om ervan te kunnen leven. Jongeren kunnen alleen een bijstandsuitkering aanvragen via het Jongerenloket van de Gemeente Amsterdam. Dat kan door langs te gaan op het inloopspreekuur -maandag tot en met vrijdag van 9 tot 13 uur- op de Klaprozenweg 91 (DWI) of door naar het Werk en Inkomenspreekuur bij het JIP langs te komen.
Het Werk & Inkomen spreekuur is op donderdag van 13.00 tot 16.00 uur.
Ben je 18 jaar of ouder en ontslagen? Dan heb je misschien recht op een WW-uitkering. Om aanspraak te maken op een WW-uitkering, moet je bezwaar aantekenen tegen je ontslag.

Een WAJONG-uitkering is voor jongeren die chronisch ziek zijn of een handicap hebben.

• • • • • Informatie over de bijstandsuitkering: Jongerenloket en Werk.nl,
        • Informatie over WW-uitkering: Werk.nl, Vakbonden FNV, CNV en bij het Juridisch Loket Amsterdam,
        • Informatie over de WAJONG-uitkering: Werk.nl.

Iedereen die werkt, betaalt belasting. Dat gaat voor een deel automatisch: je werkgever houdt een bedrag in op je salaris. Als je werkt moet je zelf, eens per jaar, belastingaangifte doen. Je geeft dan aan de Belastingdienst door wat je hebt verdiend in het kalenderjaar vóór je aangifte. Blijkt uit je aangifte dat er te veel belasting op je salaris is ingehouden, dan krijg je het teveel ingehouden bedrag terug. Als blijkt dat er te weinig belasting is ingehouden, dan moet je het te weinig betaalde bedrag terugbetalen aan de Belastingdienst. Belastingaangifte doe je elk jaar digitaal, vóór 1april. Als je belasting wilt terugvragen, moet je eerst aangifte doen, ook als je daarvoor geen oproepbrief van de Belastingdienst hebt ontvangen.

• Informatie over Belastingaangifte. Je kunt hier ook om uitstel vragen.
• Hulp bij je aangifte? Kom langs bij JIP, maak gebruik van de Belastingservice van je vakbond (gratis voor leden) of van de belasting-invulhulp van het Bredero College Amsterdam Noord.

Kom je niet uit met je geld of heb je schulden? Kom in actie! Kom bijvoorbeeld langs bij het spreekuur “Geld” van JIP (dinsdag en donderdag van 15.00 tot 17.00uur). We helpen je graag verder.

Bel, mail info@jipnoord.nl of Whatsapp (06-23260849) met JIP.
Je kunt ook voor andere vragen bij ons binnenlopen op ma-di-do-vr van 12.00-17.00 uur.

Je kunt ook besluiten, zelf je schulden weg te werken.

• Schuldhulpverlening van DORAS Amsterdam Noord. Bij DORAS werken schuldhulpverleners die je helpen als je bijvoorbeeld te maken hebt met incassobureaus.
• Op zelf je schulden regelen vind je meer informatie over hoe je van je schulden af kunt komen.
• Ga na of je in aanmerking voor een financiële regeling, bijvoorbeeld een regeling van de gemeente of via Stichting Leergeld.